NFT Nedir, NFT Pazaryerleri Hangileridir? Bitcoin Ve Altcoinler Ile İlgili Güncel Haberler Ve Uzman Analizleri

NFT nedir? Sorusunu kısaca benzersiz dijital varlık olarak cevaplayabiliriz. Açılımı Non-Fungible Token olan NFT, kriptografik token türlerinden biri. İçinde ses dosyası, video, resim. alan adı ya da fiziksel bir varlığın dijital karşılığını barındırıyor. Gerçek dünyada koleksiyon değerine sahip parçaların sanal âlemdeki karşılığı NFT’ler.

Bunlar dijital mülklerden interaktif oyunlara kadar geniş bir yelpazeye sahip. Sanal ayakkabıları ve koleksiyoner ürünlerini de buna örnek göstermek mümkün.

NFT’ler işlem görürken kripto para birimlerinden farklı olarak ERC-20 değil ERC-721 ile ERC-1155 standartları tercih ediliyor.

Yazı İçeriği

NFT Tanımı

İlk günden bu yana milyonlarca dolar maliyete ulaşan NFT’ler, benzeri olmayan bilgiler içeriyor. Dijital varlığın orijinalliğini tescil eden NFT’ler, eşsiz oldukları için kendi aralarında değişim yapılamıyor.

Yani kendi türünden farklı bir tokenle takas edilemiyor. Bu yüzden NFT’ye aktarılmış olan bir sanat eserinin özgünlüğünü ve orijinalliğini doğrulamak, kopyalanmasını engellemek hiç zor değil.

Bu yönüyle NFT’leri bir futbol maçı biletine benzetebiliriz. Her bilette yazan maç tarihi, stadyum ve koltuk yeri, oynayacak takımlar vb. farklı olursa tabii ki bu biletler kendi arasında değiştirilemez. NFT mantığı da bu şekilde.

NFT Özellikleri Nelerdir?

Yukarıda bildirdiklerimize ek olarak, NFT’lerin diğer özelliklerini şöyle sıralayabiliriz:

Bunlar akıllı kontratlar ile işlem görürler. Değiştirilemiyor olmalarının yanı sıra, silinme gibi bir durum da söz konusu değildir.
Bir oyun için alınmış NFT içeriği başka bir oyunda kullanılamaz.
Doğrulanabilir özelliğiyle kopyalarından kolayca ayırt edilmesi mümkündür.
Bölünemezler. Bu yüzden 1:1 oranında alınıp satılabilirler.
Zamansal olarak, popülerlik ve değer açısından NFT’ler değişkendir. Fakat karşılıklı değiş-tokuş yapılamazlar. Meta verileri aynı olmayacağından birbirlerinin yerini tutmaları söz konusu değildir.
Birden çok ekosistemde yer alabilir ve kolayca taşınabilirler. Bundan dolayı NFT’lerin birlikte çalışabilir özelliğe sahip olduğu söylenebilir. Bu da açık pazarlarda serbest ticaret ürünü olarak kullanılmasını sağlar.
NFT‘ler bütünüyle programlanabilir bir yapıya sahiptir. Rastgele oluşturma, paraya çevirme, işleme gibi karmaşık mekanikleri bulunur. Tasarım alanı çok geniştir.
Değiştirilemeyen her jetonun benzersiz bir tanımlayıcısı vardır
Her jetonun bir yaratıcısı ve bir sahibi vardır. İçerik oluşturucu veya sahip olarak kendinizi doğrulamak kolaydır.
NFT’ler diğer belirteçlerle değiştirilemez. Her biri tamamen benzersizdir.
NFT’ler Ethereum’a dayanmaktadır.
Ethereum gibi bir NFT pazarında satılabilir veya tüketiciden tüketiciye satılabilirler.

NFT Üretimi Nasıl Yapılır?

NFT’ler ERC-721 standartında üretiliyorlar. Bu, Ethereum geliştiricilerinin hazırladığı bir token standardı. NFT üretimi için yalnızca bir dijital kripto para cüzdanına sahip olmanız yeterli. Hangi dosyayı NFT olarak üretmek istiyorsanız IPFS sistemine bu platformlar üzerinden yüklüyorsunuz. Ardından NFT’nin değiştirilemez parametrelerini belirliyorsunuz.

Fiyatı ne olacak? Kaç NFT üretilecek? Sonraki satışlarda ne kadar pay talep ediyorsunuz? Bunları ayarlayarak kullandığınız blockchain ağının işlem ücretini ödüyorsunuz. Yapılacak şeyler bunlardan ibaret.

İşlem tamamlandıktan sonra NFT’ler cüzdanınıza aktarılıyor ve blockchain tarafından kayıt altına alınıyor. NFT satışı için özel kurulan platformlar mevcut. Bazı borsaların NFT pazaryerleri de bulunuyor. İstediğiniz NFT’ye direkt satın alma veya açık artırma ile sahip olabiliyorsunuz.

NFT Ne İşe Yarar?

Sanatçıların üretimine olanak tanıyan NFT’ler, dijital eserlerin yaygınlaşmasına imkân veriyor. Aracı kurumları ortadan kaldırarak üreticilerle alıcıları en pratik yoldan bir araya getiriyor.

Satın alınan eser bir başkasının eline geçerse telif konusu gündeme geliyor. Bu da sanatçının haklarını koruma altına alıyor. Bunlar el değiştirince NFT’nin üreticisi de bundan pay alıyor.

NFT Kullanım Alanları Nelerdir?

NFT’ler günden güne yaygınlaşıyor ve yeni iş modellerinin doğmasına zemin hazırlıyor. Fiziksel varlıkların tokenizasyonu yani dijitalleşmesi pek çok sektöre uyarlanabilir. Mesela sanal dünyada tasarlanan 3 boyutlu bir evin Amerika’da 500.000 dolara satıldığını biliyoruz.

Yine bazı oyunlarda arsa satışları NFT olarak yapılıyor. Sosyal medyada içerik üreticileri görüntülenme sayısı, izlenme ve takip gibi metrikleri paraya çevirerek merkezi sosyal medya şirketlerine pazarlayabilecek. Belki de ilerleyen yıllarda devletler, tahvillerinin üretimini, alım-satımını NFT yoluyla yapacak.

Hangi Borsalarda NFT Koleksiyonu Var?

Cardano ve Ethereum gibi çeşitli blok zinciri NFT’leri desteklediği için NFT pazaryerleri bu blok zincirlerine göre değişiyor.

NFT çılgınlığı almış başını giderken tabii ki popüler borsalar da buna kayıtsız kalmıyor. NFT’lerin işlem gördüğü borsalardan bazıları şöyle:

Binance: En büyük kripto para borsalarının başında gelen Binance, kullanıcıların NFT oluşturma, satma ve satın alma gibi işlemler yapabileceği kendi NFT pazaryerine sahip.

FTX: Bu da NFT sektörüne giren kripto para borsaları arasında. NFT’ler’in ETH ve SOL üzerinde olacağını duyuran borsa, herkesin kendi NFT’lerini oluşturup satışa sunabileceği bir platform kurduğunu ilan etti. Ayrıca platforma harici NFT’leri de aktarmak mümkün olacak.

OKEx: Kendine ait NFT pazaryerini faaliyete geçiren bu borsa hakkında ayrıntılı bilgi için web sitesini ziyaret edebilirsiniz.

OpenSea: Kendini NFT borsalarının en büyüğü olarak tanımlıyor. Blok zinciri üzerine kurulu olan borsa, sayısız NFT ürününün sunulduğu dev bir pazaryeri olarak, bu tanımlamanın hakkını veriyor. Borsa, platformdaki her bir satıştan %2,5 komisyon alıyor.

Rarible: Piyasadaki bir başka NFT pazarı. RARI adı verilen bir kripto para birimi kullanıyor. Bu, NFT alanında ortaya konulan ilk yönetişim belirteci olma özelliğini taşıyor.

AtomicMarket: EOSIO blok zinciri üzerine kurulu bu akıllı sözleşme, birçok web sitesi tarafından kullanılıyor. Sözleşme derken, yani paylaşılan likidite NFT sözleşmesi. Bunun anlamı şu: Bütün işlemler WAX’ta gerçekleştiriliyor ve bir piyasada listelenmiş her şey öteki piyasalarda da gösteriliyor. Platform Topps Baseball’u ve çeşitli tahsil edilebilir dijital NFT’leri barındırıyor.

Nifty Gateway: Gemini tarafından desteklenen bu NFT sanat borsası, Ethereum üzerine inşa edilmiş. Platformda bulunan NFT’ler ‘Nifties’ olarak isimlendiriliyor. 3 hafta arayla drop gerçekleştiriliyor. NFT’ler Nifty Gateway pazarından satın alınabiliyor. Burada deadmau5 ve Steve Aoki gibi tanınmış sanatçıların eserleri de kendine yer buluyor.

Super Rare: Ethereum temelli NFT pazarlarından biri. Rarible ile benzerlik gösteren SuperRare de sanatçılardan komisyon bedeli tahsil ediyor.

BakerySwap: Bu, merkezi olmayan bir borsa. BSC (Binance Smart Chain) üzerinde otomatikleştirilmiş bir AMM yani piyasa yapısı. BAKE (BakeryToken) isimli yerel bir belirtece sahip. Merkezi olmayan finans hizmetlerine, NFT’lere, dijital sanat yarışmalarına ev sahipliği yapıyor. Kullanıcıların kendi sanat eserlerini basmasına izin veriyor ve satışların her birinden %5 oranında komisyon talep ediyor.

En Pahalı NFT’ler

Bazı NFT’ler, çok yüksek değere sahip ve fiyatıyla şaşırtmayı başarıyor. İşte onlardan birkaçı:

Kripto sanatçılarından Mike Winkelmann (Beeple), ‘Everydays: The First 5,000 Days‘ adlı eserini tarihi bir müzayede evinde satışa sundu. JPG formatındaki bu kolaj için açık artırma 69,4 milyon dolar ile sonlandı. Böylece şu ana kadarki en yüksek değere sahip NFT satışı gerçekleşmiş oldu.

F1 Delta Time adlı oyunda yer alan ‘1-1-1’ isimli yarış arabası 2019 yılının Mayıs ayında 415,9 Ethereum ((12.088.005,77 TL) karşılığı satıldı.

CryptoKitty oyunundaki ‘Dragon’ isimli karakterin NFT satışı ise 600 Ethereum fiyatı mukabilinde gerçekleşti. Bu, 01.10.2021 tarihi itibariyle 17.427.701,90 Türk lirasına tekâbül ediyor.

Alien2089 ise CryptoPunk adlı oyuna ait bir NFT. Aynı zamanda bu, ilk üretilen NFT’ler arasında. Satış fiyatı 605 Ethereum, bu da demek oluyor ki şimdiki karşılığıyla 17.584.536,01 TL.

Twitter CEO’su Jack Dorsey, yazdığı ilk tweeti 2,9 milyon dolara satmıştı.

Crossroads adlı NFT, 6.66 Milyon Dolara yeni sahibini buldu. Yine Beeple tarafından üretilen bu NFT, Donald Trump’ın seçimi kaybetmesini alaycı bir dille ele alan, sadece 10 saniyelik kısa bir videoydu. Ama işte birisi bunu 6.66 milyon dolar verecek kadar değerli gördü.

Mesut Özil’a ait ‘Mesut Özil Next Chapter Boots ve The Kit‘ da NFT ile satıldı. Forma 2.525 dolardan, ayakkabı ise 1.886 dolardan alıcı buldu.

Ünlü YouTuber’lardan Logan Paul, NFT sayesinde kendi Pokemon kartını 38.500 dolara satmıştı.

‘‘Rock’’ adı verilen taş parçası çizimi ise 400 Ethereum fiyatından satılmıştı. (11.598.410,60 TL)

Dijital mülkiyete yeni bir soluk getiren NFT’ler, daha çok konuşulacak gibi. Kimileri NFT’yi yeni bir sanat biçimi olarak görürken kimileri bunun aksini savunuyor. Şu bir gerçek ki NFT’ler, dijital dünyanın en zorlu oyuncularından biri olmuş durumda.